Od Redaktora
Medal Stolema to nagroda przyznawana przez Klub Studencki „Pomorania” osobom lub organizacjom, które w szczególny sposób przyczyniły się do pomnożenia dorobku oraz osiągnięć kultury Kaszub i Pomorza lub do jej spopularyzowania. W maju „Kaszubskiego Nobla” z rąk członków kapituły odebrała Maria Krośnicka – animatorka kultury i wieloletnia dyrektorka Biblioteki Publicznej w Luzinie. Ryngrafy Witosława natomiast to nagrody przyznawane przez Stowarzyszenie Nauczycieli Języka Kaszubskiego „Remùsowi Drëszë” osobom, które mają szczególny wkład w rozwój, ochronę i promocję języka kaszubskiego. Wyróżnienie nawiązuje do średniowiecznego rycerza Witosława, przedstawionego w powieści „Życie i przy-gody Remusa” Aleksandra Majkowskiego. W tym roku nagrodę przyznano Jerzemu Stachurskiemu i pośmiertnie Januszowi Mamelskiemu. O obu wydarzeniach piszemy na łamach czerwcowego wydania naszego miesięcznika.
Redakcja „Pomeranii” w osobach piszącego te słowa Sławomira Lewandowskiego i Dariusza Majkowskiego 12 maja uczestniczyła w spotkaniu Remusowego Kręgu, które tradycyjnie odbyło się w szkole w Borzestowie. Na wieńczącym sezon spotkaniu przybliżyliśmy licznie zgromadzonym m.in. codzienną pracę zespołu redakcyjnego i proces powstawania naszego miesięcznika. Relację z Borzestowa prezentujemy w czerwcowej „Klëce”. Dziękujemy za zaproszenie i gościnność organizatorom, w szczególności Panu Brunonowi Cirockiemu.
Po niemal dwóch latach po przeprowadzeniu Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań Główny Urząd Statystyczny opublikował wstępne wyniki w zakresie struktury narodowo-etnicznej oraz języka kontaktów domowych. Niestety, na ostateczne dane musimy jeszcze zaczekać, niemniej jednak już te wstępne wywołały dużo emocji nie tylko na północy Polski, ale i na Śląsku. Na łamach „Pomeranii” prezentujemy cząstkowe, interesujące naszą społeczność wyniki w zestawieniu z danymi zebranymi w poprzednim spisie, przeprowadzonym w roku 2011, oraz obszerny fragment odnoszącego się do nich stanowiska Zarządu Głównego ZKP z 22 kwietnia br.
W bieżącym numerze również relacja z promocji nowej książki pomocniczej do nauki języka kaszubskiego autorstwa Danuty Pioch i Romana Drzeżdżona „Kaszëbsczi dlô wszëtczich”. Jak przekonują autorzy, książka będzie przydatna zwłaszcza na drugim i trzecim etapie nauczania i ma za zadanie wspierać przede wszystkim kształcenie komunikacyjne. Więcej o książce na stronach 6-7.
W majowym numerze rozpoczynamy prezentację laureatów Skry Ormuzdowej za 2022 rok (strony 14-17). Na początek rozmowa z Anną Gliszczyńską, regionalistką zaangażowaną w propagowanie języka i kultury kaszubskiej, a także nauczycielką języka kaszubskiego.
Wiosna skłania do aktywności fizycznej, więc kto lubi się ruszać, a konkretniej – biegać, powinien wziąć udział w I Biegu Dookoła Kaszub Śladami Aleksandra Majkowskiego. Pierwszy etap startuje 29 kwietnia z Kartuz do Gdańska. W ciągu dziewięciu dni uczestnicy przebiegną ponad 700 km. Będzie można ich spotkać nie tylko w Kartuzach i Gdańsku, ale także m.in. w Sopocie, Gdyni, Pucku, Helu, Wejherowie czy Bytowie. Kto nie lubi biegać, może wziąć udział w imprezach towarzyszących, które – jak zapewniają organizatorzy – będą obfitować w wiele wydarzeń skierowanych zarówno do najmłodszych, jak i do starszego pokolenia. Zapowiedź wydarzenia oraz szczegółowy opis trasy I Biegu Dookoła Kaszub Śladami Aleksandra Majkowskiego prezentujemy na stronach 4-5 kwietniowej „Pomeranii”.
Wojna w Ukrainie trwa, o czym przypomina w autorskim reportażu (publikujemy go na stronach 13–18) Dariusz Majkowski, który wraz z dziennikarzem Radia Gdańska Dominikiem Lewickim w marcu tego roku pojechał z transportem pomocy humanitarnej za naszą wschodnią granicę. Celem był Kijów, ale w drodze do stolicy było kilka przystanków, m.in. w podkijowskiej Borodziance, jednym z najbardziej zniszczonych miast, w którym w pierwszych tygodniach napaści Rosjanie dopuścili się zbrodni wojennej na cywilach, niestety – nie jedynej w trwającej ponad rok wojnie wypowiedzianej Ukrainie przez Rosję.
O tym, że Gdańsk jest historyczną stolicą Kaszub, informują od blisko siedmiu lat tak zwane witacze – tablice przy drogach wjazdowych do miasta. Wprawdzie już wcześniej gród nad Motławą rościł sobie prawo do tytułu stolicy tego regionu bez przymiotnika „historyczna”, ale ostatecznie stanęło na historycznej stolicy Kaszub. Wydawałoby się zatem, że sprawa tego prestiżowego tytułu jest nadal otwarta. Tymczasem, jak w swoim artykule przypomina redaktor Edmund Szczesiak, prawo do wyłącznego używania miana stolicy Kaszub mają Kartuzy, które tytuł ten postanowiły już kilkanaście lat temu… opatentować. Miasto, niegdyś przyklasztorna osada położona w objęciach lasów i jezior, której korzenie sięgają XIV wieku, w tym roku obchodzi 100-lecie nadania praw miejskich. Z tej okazji władzom samorządu oraz mieszkańcom tej pięknej miejscowości życzymy dalszego owocnego rozwoju. W marcowej „Pomeranii” publikujemy ponadto rozmowę z Zofią Reginą Turzyńską. Pochodząca z Drozdowa koło Szymbarka siedemnastolatka wydała właśnie swoją debiutancką powieść, która zbiera same dobre recenzje. Z autorką książki „Wybierz białego wilka” rozmawia Mateusz Bullmann. W lutym poznaliśmy kolejnych laureatów Skier Ormuzdowych za 2022 roku. Przyznawane od 1985 roku przez kolegium redakcyjne i zespół redakcyjny „Pomeranii” wyróżnienie trafi w najbliższym czasie do siedmiorga laureatów. O terminie uroczystości poinformujemy wkrótce.
