Od Redaktora
Kaszubska Nagroda Literacka za rok 2022 trafiła w ręce Artura Jabłońskiego w 30-lecie jego debiutu prozatorskiego. Poeta, eseista, a także były redaktor naczelny „Pomeranii” oraz prezes Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego w latach 2004–2010 odebrał to wyróżnienie podczas finałowej gali konkursu „Wiatr od Morza”, która odbyła się 20 października tego roku w Centrum św. Jana w Gdańsku. Laureatowi serdecznie gratuluję, a czytelników „Pomeranii” zapraszam do przeczytania relacji z tego wydarzenia, którą prezentujemy na stronach 4–5 naszego miesięcznika.
Uwadze czytelników polecam także wywiad z dr. Michałem Hincem, który od kilku miesięcy pełni funkcję dyrektora Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie. W rozmowie z Darkiem Majkowskim dyrektor Hinc mówi o nowych wyzwaniach, codziennej pracy Muzeum oraz o planach na najbliższy czas, związanych z działalnością jednej z największych w regionie placówek kulturalnych zajmujących się szeroko pojętą kaszubszczyzną.
„Pomerania” skończyła 60 lat! To piękny wiek, szczególnie jak na periodyk o charakterze regionalnym, choć w przypadku naszego pisma słowo „regionalny” tylko częściowo opisuje to, czym dla wielu czytelników jest „Pomerania”. A jest przede wszystkim pismem poświęconym sprawom Pomorza, funkcjonującym na rynku wydawniczym nieprzerwanie od sześciu dekad. Duża w tym zasługa ludzi, którzy trwali i trwają za jej sterami, obierając zawsze właściwy kurs.
Chciałbym podziękować wszystkim, którzy odpowiedzieli na nasze zaproszenie i stawili się w Sali Mieszczańskiej Ratusza Staromiejskiego w Gdańsku, aby wspólnie celebrować jubileusz 60-lecia. Szczególnie miło było powitać byłych redaktorów i dziennikarzy „Pomeranii”: Edmunda Szczesiaka, Stanisława Jankego oraz Kazimierza Ostrowskiego, a także byłych i obecnych współpracowników.
Częścią jubileuszu 60-lecia „Pomeranii” była uroczystość wręczenia Skier Ormuzdowych. W tym roku kolejnych siedem Skier trafiło w ręce osób, które aktywnie działają na rzecz swoich małych ojczyzn. Wszystkim laureatom raz jeszcze w imieniu redakcji „Pomeranii” składam szczere gratulacje.
Lipiec i sierpień tradycyjnie obfitowały w bogate wydarzenia kulturalne, z których bez wątpienia największy był tegoroczny XXIV Światowy Zjazd Kaszubów w Kartuzach. Obchodzące w tym roku 100-lecie nadania praw miejskich Kartuzy przywitały gości 8 lipca piękną słoneczną pogodą.
W trakcie zjazdu po raz pierwszy wręczono ustanowioną w tym roku przez Zarząd Główny ZKP nagrodę Bursztynowa Klëka. Laureatem został wieloletni burmistrz Bytowa Ryszard Sylka, którego doceniono za umacnianie tożsamości oraz rozwój kultury i edukacji kaszubskiej w mieście i gminie Bytów. Choć laureat w rozmowie z „Pomeranią” (obszerny wywiad publikujmy na stronach 4-7) skromnie zaznacza, że nie odbiera tego wyróżnienia osobiście – podkreślając, że jest to owoc pracy całego bytowskiego środowiska – to zasług burmistrza Sylki w tej materii nie sposób nie docenić.
15 sierpnia swoje święto mieli również Kociewiacy. W Pelplinie odbyły się IV Walne Plachandry, które ściągnęły nad Wierzycę Kociewiaków i sympatyków z całego regionu. Jak przypomina Bogdan Wiśniewski w relacji z tego wydarzenia (strona 5), pomysł na organizowanie zjazdów Kociewiaków i przyznawanie honorowych tytułów Ambasadora Kociewia i Perełki Kociewia zrodził się w środowisku zblewskich zrzeszeńców. Pierwsze Walne Plachandry odbyły się w 2018 roku w Piasecznie, kolejne zaś w Wirtach (2019 r.) oraz w Grucznie (2022 r.).
Wyniki badań Biblioteki Narodowej określającej stan czytelnictwa książek w Polsce w 2022 roku nie napawają optymizmem. Jeśli wierzyć wynikom, to jesienią 2022 roku lekturę co najmniej jednej książki (papierowej lub cyfrowej) zadeklarowało zaledwie 34 procent badanych w wieku co najmniej 15 lat. Wynik na tym samym poziomie zarejestrowany został przed rokiem. Nie zmienił się również odsetek osób czytających rocznie siedem i więcej książek (7 procent ankietowanych). Warto jednak nadmienić, że (pominąwszy rok 2020, który z powodu pandemii COVID-19 był pewną anomalią) odsetek czytelników książek nie zmienia się w sposób istotny od 2015 roku. Co nie zmienia faktu, że czytelnictwo w Polsce, przynajmniej w statystykach, prezentuje się marnie. Powód? Żyjemy w czasach zdominowanych przez wieczny pośpiech, większość z nas woli sięgnąć po smartfon i przeczytać krótką, zazwyczaj spersonalizowaną informację w serwisie newsowym, która niewiele wnosi do naszego życia, a w dodatku często jest kalką informacji zapożyczoną z innego serwisu internetowego. Niestety, internetowe treści często napisane są zdawkowo, chaotycznie, a zdarza się, że informacje w nich zawarte są po prostu nieprawdziwe.Książka, w przeciwieństwie do większości informacji wylewających się z Internetu, jest prawdziwa, choć historia w niej zawarta prawdziwa już być nie musi… Od, taki paradoks.
Targi Książki Kaszubskiej i Pomorskiej Costerina (relacja i fotorelacja na stronach „Pomeranii”), które odbyły się 1 lipca w Kościerzynie, były sposobnością do zapoznania się z książkowymi nowościami, do spotkania się z autorami i okazją do zapytania o prawdziwość historii spisanych ma papierowych kartkach.
Warto czytać książki!
