Pana Wiesława Sarneckiego miałem okazję poznać pod koniec lat 70. ubiegłego wieku, ale nasza znajomość trwała tylko kilka lat i w zasadzie była przelotna. Podczas naszych spotkań i rozmów nie poruszaliśmy jakoś specjalnie tematyki dotyczącej jego sportowych osiągnięć, mimo że miałem możliwość zapoznać się z częścią jego kolekcji pucharów.
Do podjęcia się napisania biografii Wiesława Sarneckiego skłoniły mnie obrazujące jego sportowe osiągnięcia pamiątki (ponad 50 dyplomów i notatki prasowe), które szczęśliwie trafiły w moje ręce. Pisząc ten tekst, skupiłem się jednak głównie na karierze sportowej Wiesława Sarneckiego, bo dziś poza bardzo wąskim gronem ludzi zajmujących się chodem sportowym jest on zapomnianym mistrzem. Na szczęście powstały publikacje, w których osiągnięcia sportowe Sarneckiego i wielu innych chodziarzy są wymienione. To głównie one posłużyły mi do napisania tego biogramu. Ponadto przy pisaniu pomocne były wspomniane dyplomy Wiesława Sarneckiego i notatki prasowe. Szczególnie cenne są najstarsze dyplomy pochodzące z pierwszych lat jego kariery (od 1952 roku). Pozwoliły choć w przybliżeniu opisać przebieg pierwszych sportowych startów Sarneckiego z czasów, gdy mieszkał on w Płocku.
Wiesław Sarnecki w latach 1954–56 był członkiem Zrzeszenia Sportowego „Stal” Koło Sportowe „Płock”. W Gdańsku, według informacji Komisji Statystycznej Polskiego Związku Lekkiej Atletyki (PZLA), najpierw został członkiem klubu Doker Gdynia (1956). Następnie w latach 1956–1958 był członkiem klubu sportowego AZS Gdańsk, a w latach 1959–1968 – Pocztowego Klubu Sportowego Konradia Gdańsk. W latach swojej sportowej kariery wywalczył 10 medali podczas mistrzostw Polski. Wszystko to w ogromnym skrócie zostało przedstawione w dalszej części tego artykułu.
Kilka uwag dotyczących niniejszego tekstu. W latach 1952–1968, gdy Wiesław Sarnecki startował, rekordy Polski w chodzie uznawano jedynie podczas rozgrywania zawodów na bieżni stadionu. Natomiast rekordowe wyniki osiągane podczas startów na szosie nazywano „najlepszym wynikiem”. Osiągane wyniki sportowe oraz dystans, na jakim rozgrywano zawody, podawane są w zapisie stosowanym w cytowanej tu wielokrotnie Historii chodu sportowego w Polsce w latach 1945–1970. Wobec czego czas 10;51,2 to 10 minut 51,2 sekundy, a czas 1:23;56,3 to 1 godz. 23 minuty 56,3 sekundy. W zawodach rozgrywanych na stadionie pokonywany dystans w chodzie na bieżni podawano w metrach, np. 10.000 m, a na szosie w kilometrach, np. 10 km, ale w cytowanych notatkach prasowych zachowano oryginalną pisownię podawanych czasów i dystansów. I jeszcze jedna uwaga. W tekście nie podałem przypisów z uwagi na ich wielość, co przy tak skróconej biografii utrudniałoby czytanie.
Życie prywatne i praca zawodowa
Wiesław Sarnecki urodził się 21 października 1931 roku we wsi Niszczyce, wówczas w gminie Zągoty, dziś w gminie Bielsk w pow. płockim, woj. mazowieckie. Jego rodzicami byli robotnik Piotr Sarnecki i Kazimiera z Zębickich. Brak informacji, czy Wiesław miał rodzeństwo. Nie wiadomo też, kiedy rodzina wyprowadziła się do Płocka, ale tu przed wybuchem wojny młody Wiesław ukończył jedną klasę szkoły podstawowej. Jego ojciec został powołany do wojska przed wybuchem II wojny światowej. Nie powrócił z niej do domu. Wiesław Sarnecki jeszcze w 1958 roku pisał, że nie zna losów ojca. W czasie wojny rodzina została wysiedlona do Skarżyska-Kamiennej. Po odzyskaniu niepodległości Sarnecki powrócił do Płocka i podjął dalszą naukę w szkole podstawowej. Swoją pierwszą pracę zawodową podjął 12 marca 1948 roku w Płocku w Rejonowym Urzędzie Telekomunikacyjnym, gdzie był robotnikiem telefonii dziennie płatnym, co oznacza, że nie była to praca stała i w każdej chwili mogła być przerwana przez zakład pracy bez żadnych konsekwencji. Jednocześnie kontynuował zaocznie lub wieczorowo naukę w szkole podstawowej. W jego charakterystyce z 1958 roku zapisano, że ukończył sześć klas szkoły podstawowej i jedną klasę szkoły zawodowej. Tu warto także dodać, że w charakterystyce, z której pochodzą te informacje, napisano też, że Sarnecki nie należy do partii. Jest też w jego aktach pracowniczych zaświadczenie noszące datę 12 listopada 1960 roku, wystawione przez Zasadniczą Szkołę Zawodową w Płocku. Napisano w nim, że Wiesław Sarnecki był uczniem trzyletniej Publicznej Średniej Szkoły Zawodowej w Płocku i ukończył w latach szkolnych 1948/49, 1949/50 i 1950/51 klasę wstępną, pierwszą i drugą. Akta szkolne tej szkoły zostały przesłane do Dyrekcji Okręgowej Szkolenia Zawodowego w Warszawie w 1952 roku.
Dnia 1 maja 1950 roku Wiesław Sarnecki został zatrudniony na czas nieokreślony na stanowisku montera w Rejonowym Urzędzie Telekomunikacyjnym w Płocku. Dnia 15 listopada 1951 roku został powołany do odbycia służby w jednostce wojskowej 2412. To podczas lekkoatletycznych mistrzostw tej jednostki, rozegranych w miejscowości Czerwony Bór w dniu 12 czerwca 1952 roku, został mistrzem w biegu na 400 m z czasem 1 min 5 sek oraz wicemistrzem w skoku w dal (II m) z wynikiem 480 cm. Czy był to pierwszy poważniejszy kontakt Wiesława Sarneckiego ze sportem, czy też startował już w zawodach sportowych wcześniej? Nie pierwszy i nie ostatni to znak zapytania w jego biografii. Wspomniana tu jednostka wojskowa nr 2412, to wówczas 1. Berliński Pułk Artylerii stacjonujący w Garwolinie, wchodzący w skład 1. Warszawskiej Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki.
Po odbyciu służby został zwolniony z jednostki 27 sierpnia 1953 roku i podjął ponownie pracę w macierzystym zakładzie. W 1956 roku Wiesław Sarnecki, telemonter w Powiatowym Zarządzie w Płocku, na własną prośbę i za porozumieniem zakładów został z dniem 15 marca 1956 roku przeniesiony do Wojewódzkiego Zarządu Łączności (WZŁ) w Gdańsku. Tu podjął pracę w Rejonowym Urzędzie Telekomunikacji, początkowo na Centrali Automatycznej Gdańsk, a następnie w dziale konserwacji końcowych. Tu kontynuował uprawianie sportu, o czym w dalszej części tego artykułu.Dnia 1 września 1957 roku starszy monter kontraktowy Wiesław Sarnecki podpisał stałą umowę o pracę jako pracownik przedsiębiorstwa Polska Poczta, Telegraf i Telefon w Rejonowym Urzędzie Telekomunikacji w Gdańsku. W dniu 20 kwietnia 1961 roku zawarł związek małżeński z Leokadią z domu Kłoczko. Z małżeństwa tego 24 listopada 1963 roku urodziło się jedyne ich dziecko, córka Ewa. W dniu 15 stycznia 1970 roku został awansowany na stanowisko nadzorcy; 12 lipca 1973 roku otrzymał dyplom „nadany w dowód uznania za 25-letnią ofiarną pracę w resorcie łączności”.
Natomiast kolejne stanowisko pracy Sarneckiego to, od 20 lutego 1976 roku, monter sieci w jednostce organizacyjnej Oddział Utrzymania Sieci Gdańsk-Nowy Port. W dniu 1 października 1979 roku Sarnecki był pracownikiem Wojewódzkiego Urzędu Telekomunikacyjnego – Urzędu Telekomunikacji Wrzeszcz. Oczywiście nie zmieniał zakładu pracy, to zakład pracy zmieniał swoje nazewnictwo i struktury organizacyjne. Taką znaczącą zmianą organizacyjną było przekształcenie z dniem 1 stycznia 1992 roku przedsiębiorstwa Poczta Polska, Telegraf i Telefon w dwie niezależne spółki: Poczta Polska SA i Telekomunikacja Polska SA. W tej drugiej Sarnecki z dniem 1 kwietnia 1992 roku otrzymał stanowisko telemontera w Oddziale Sieci Miejscowych Rejon Wrzeszcz. W tym oddziale Wiesław Sarnecki pracował do emerytury, na którą przeszedł 31 października 1996 roku.Wiesław Sarnecki zmarł 24 stycznia 2007 roku w Gdańsku. Jego żona Maria zmarła 12 września 2009 roku. Oboje pochowani są na cmentarzu Srebrzysko.
Kariera sportowa
Jak już wspomniałem, w pierwszym okresie swojej sportowej kariery Sarnecki w latach 1954–1956 był członkiem Zrzeszenia Sportowego „Stal” Koło Sportowe „Płock”. Startował w zawodach w różnych konkurencjach lekkoatletyki. Potwierdzają to dyplomy będące w moim posiadaniu. Dotyczą one osiągnięć w takich konkurencjach jak skok w dal, bieg na 400 m, 800 m, 1000 m, 1500 m, 2000 m, 3000 m i 5000 m oraz bieg przełajowy na 3000 m. Brak w tej bogatej kolekcji z tego okresu jakiegokolwiek dyplomu związanego z chodem sportowym aż do końca 1955 roku.
Wiesław Sarnecki po podjęciu pracy w Gdańsku kontynuował uprawianie sportu. Według informacji Komisji Statystycznej Polskiego Związku Lekkiej Atletyki (PZLA) najpierw został członkiem klubu Doker Gdynia (1956). Następnie w latach 1956–1958 był członkiem klubu sportowego AZS Gdańsk. Brak jednak dokumentów określających daty przynależności do tych klubów.W AZS Gdańsk początkowo uprawiał kilka dyscyplin. Dopiero w 1956 roku zainteresował się chodem sportowym i znalazł się w czteroosobowej reprezentacji Polski pocztowców w chodzie na zawody w Szwajcarii. Niestety nieznany jest wynik przez niego osiągnięty. Wiadomo, że od tego czasu Sarnecki zaczął specjalizować się chodzie sportowym. Pierwszy sukces osiągnął 5 sierpnia w Tczewie w Wojewódzkiej Spartakiadzie Łączności w chodzie sportowym na dystansie 10 km, gdzie uplasował się na I miejscu z czasem 49;19,4 min. Następny start Sarneckiego miał miejsce podczas III Spartakiady Łączności w Olsztynie, która odbyła się w dniach 9–12 września 1956 roku. Sarnecki zajął I miejsce w chodzie sportowym na 15 km z czasem 1:30;42 godz. Osiągnięcie to zostało sfilmowane i pokazane w kinach całej Polski w Polskiej Kronice Filmowej 39/56. Z kroniki dowiadujemy się, że oprócz Polaków w spartakiadzie startowali także zawodnicy z ówczesnej Republiki Czechosłowackiej i Niemieckiej Republiki Demokratycznej. W dniach 30.09–2.10.1956 roku podczas XXXII Lekkoatletycznych Mistrzostw Polski Seniorów rozgrywanych w Zabrzu na stadionie Górnika Zabrze Sarnecki zajął III miejsce (brązowy medal) w chodzie sportowym na 50 km z czasem 5:23;25 godz., ustanawiając tym samym swój rekord życiowy. Trzeba pamiętać, że wówczas zawodnicy byli etatowymi pracownikami swoich zakładów pracy, a nie sportowymi stypendystami. Musieli wykonywać swoje obowiązki zawodowe, tak że na sportowe treningi mogli sobie pozwolić dopiero po zakończeniu pracy. W tych warunkach osiągali wspaniałe na ówczesne czasy rezultaty. W 1956 roku Wiesław Sarnecki uczestniczył w jedenastu zawodach sportowych, w tym jednych zagranicznych (Szwajcaria). Pierwszy start Sarneckiego w 1957 roku miał miejsce 10 lutego w warszawskiej hali AWF podczas Ogólnopolskich Halowych Zawodów Lekkoatletycznych, gdzie w chodzie na 10 000 m zajął I miejsce z czasem 52;57,0 min. Już 7 kwietnia Sarnecki wystartował w ogólnopolskich zawodach w Gdańsku-Wrzeszczu w chodzie, które były rozgrywane na stadionie (wówczas pisano: boisku) AZS. Zwyciężył na dystansie 10 000 m rezultatem 48;26,2 min. Podczas drużynowych mistrzostw Wybrzeża o Puchar Gdańskiego Okręgowego Związku Lekkiej Atletyki (GOZLA) w dniu 16 czerwca w chodzie na dystansie 5000 m Sarnecki zajął II miejsce z czasem 25;22,4 min. Już 23 czerwca w VII Akademickich Mistrzostwach Polski w lekkiej atletyce na stadionie CWKS Legia Sarnecki zajął III miejsce w chodzie na 10 000 m z czasem 51;05,4 min, a 11 lipca w chodzie godzinnym na szosie do Warszawy zajął II miejsce, pokonawszy w ciągu godziny trasę o długości 12 279,5 m. W dniu 15 września 1957 roku Wiesław Sarnecki zdobył złoty medal mistrzostw i tytuł mistrza Polski w chodzie na dystansie 20 km. Zwyciężył wynikiem 1:42;43,8 godz. Na uwagę zasługuje progres wyników sportowych. Najlepszy wynik Sarneckiego na 15 km w 1956 roku to 1:30;42 godz., w 1957 roku na tym samym dystansie to już 1:19;52,6 godz. W 1958 roku bohater tego artykułu startował w dwunastu różnych zawodach wyłącznie w chodzie sportowym na dystansach 5 km, 10 km, 15 km i 20 km. Wśród jego sukcesów wówczas odniesionych należy wymienić dwa brązowe medale mistrzostw Polski w chodzie na 10 km i 20 km oraz srebrny medal w chodzie na dystansie 10 km w Międzynarodowych Akademickich Mistrzostwach Polski rozgrywanych w Krakowie.
Nie są znane przyczyna i termin zmiany klubu przez Sarneckiego. Źródła podają, że od 1959 roku był członkiem Pocztowego Klubu Sportowego „Konradia”. Być może spowodował to fakt, że trenerami w Konradii zostali byli świetni zawodnicy w chodzie sportowym Franciszek Szyszka, a po nim Jerzy Hausleber, którzy wcześniej reprezentowali AZS Gdańsk. W nowym klubie w 1959 roku startował w dziesięciu różnych zawodach wyłącznie w chodzie sportowym. Startował na dystansach 3 km, 5 km, 10 km, 15 km i 20 km. Podkreślić należy szczególne jego osiągnięcia: ustanowienie nowego rekordu Polski w dniu 18 października podczas zawodów w Sopocie w chodzie na 5000 m rezultatem 21;56,0 min oraz zdobyte medale mistrzostw Polski – srebrny na dystansie 10 000 m i brązowy na 20 km.W 1960 roku Sarnecki startował w trzynastu różnych zawodach w chodzie sportowym, w tym raz za granicami Polski. Rozgrywane były na dystansach od 3 km do 20 km. Największymi sukcesami sportowymi w tym roku były: zdobycie srebrnego medalu mistrzostw Polski w chodzie na 20 km oraz zajęcie VI miejsca w chodzie na 15 km podczas IX Międzynarodowych Zawodów Listonoszy w Opatii (wówczas Jugosławia). W opracowanej lekkoatletycznej tabeli Wybrzeża Sarnecki znalazł się w 1960 roku na II miejscu w chodzie na 10 km i 20 km, w obu dystansach za Franciszkiem Szyszką.
W 1961 roku Sarnecki był uczestnikiem dwunastu imprez sportowych, w których wystartował w chodzie na dystansach od 3 km do 20 km. Największym jego sukcesem osiągniętym w tym roku było zdobycie brązowego medalu na mistrzostwach Polski seniorów, rozegranych w Nowej Hucie, w chodzie na dystansie 20 km.W 1962 roku Sarnecki startował w ośmiu zawodach sportowych, w tym w jednych zagranicznych – X Międzynarodowych Mistrzostwach Listonoszy w Monachium, podczas których uzyskał IV miejsce w chodzie na 15 km. W Polsce tradycyjnie startował w chodzie na dystansach od 3 km do 20 km. Na mistrzostwach Polski seniorów rozegranych w Warszawie uplasował się w chodzie na 20 km na drugim miejscu, zdobywając srebrny medal i tytuł wicemistrza Polski.Sezon 1963 roku był wyjątkowy dla Wiesława Sarneckiego pod względem aktywności. Uczestniczył aż w 17 zawodach, z czego dwie imprezy były w obsadzie międzynarodowej. Startował na dystansach od 5 km do 20 km, z czego sześć startów było na 10 km, sześć na 20 km, cztery na 5 km i jeden na 15 km. Najważniejszy był chyba start w mistrzostwach Polski seniorów, gdzie w chodzie na 20 km Sarnecki zajął I miejsce z rekordem kraju. Niestety, w niejasnych dziś okolicznościach klub zawiesił dalsze starty Sarneckiego. Nie jest znany jednak okres, na jak długo to nastąpiło. W następnych latach do 1968 roku Sarnecki startował już okazjonalnie i tylko w resortowych zawodach łączności.Wiesław Sarnecki pod koniec lat 50. i na początku lat 60. należał do czołówki chodziarzy nie tylko na Wybrzeżu, ale także w Polsce. W trakcie swoich występów sportowych wielokrotnie ustanawiał rekordy życiowe. Podsumowując jego sportowe osiągnięcia, należy przypomnieć, że w swojej sportowej karierze wywalczył 10 medali podczas mistrzostw Polski. Klasyfikuje go to na 27. miejscu wśród wszystkich 126 medalistów mistrzostw Polski zrzeszonych w klubach Pomorskiego Okręgu Lekkiej Atletyki w latach 1946–1995. Dodać należy, że pozostali zawodnicy klubu Konradia w mistrzostwach Polski w latach 1959–1971 zdobyli tylko siedem medali. Wiesław Sarnecki był dwukrotnie mistrzem Polski w chodzie na 20 km w 1957 i 1963 roku, wicemistrzem w chodzie na 10 km w 1959 roku i w chodzie na 20 km w latach 1960 i 1962. Był także pięciokrotnym brązowym medalistą: w chodzie na 20 km w latach 1958, 1959 i 1961, w chodzie na przełaj w 1958 roku oraz w chodzie na 50 km w 1956 roku. Dnia 23 sierpnia 1963 roku w Bydgoszczy podczas mistrzostw Polski ustanowił najlepszy wynik w Polsce w chodzie na 20 km – 1:32;08,2 godz. (wówczas w chodzie sportowym nie mówiono o rekordach Polski). Aby pokazać, jak wartościowe były osiągnięcia sportowe Wiesława Sarneckiego, należy napisać, z kim konkurował w okresie swojej kariery. Byli to m.in. Jerzy Hausleber, Franciszek Szyszka, Jerzy Łoskoczyński, Edmund Paziewski, Bolesław Michoń czy Eugeniusz Ornoch. Krzysztof Kowalkowski
Ilustracja: Wiesław Sarnecki – ok. 1952–1953 roku. Fot. arch. Orange Polska SA
