Szczegóły

Utworzono: poniedziałek, 31, październik 2016 21:16

Rozmowy o edukacji na początek roku szkolnego

2. Od redaktora

Co należy zrobić, aby pomorscy nauczyciele, zwłaszcza „szkólny” języka kaszubskiego byli dobrze przygotowani do swojej pracy? Centrum Edukacji Nauczycieli w Gdańsku, dyrektorzy szkół i wiele innych osób odpowiedzialnych za edukację szuka odpowiedzi na to pytanie. Szuka jej też Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie, które od kilku lat stopniowo podwyższa poziom egzaminów dla nauczycieli kaszubskiego.
Pierwszym poważnym krokiem w tym kierunku było wprowadzenie pisemnej części w 2012 r. W ostatnich miesiącach (na podstawie kolejnej zmiany w regulaminie egzaminu zdawanego przed Zespołem orzekającym o znajomości języka kaszubskiego) od przyszłych „szkólnëch” wymaga się też podstawowej znajomości historii, literatury, obrzędów czy geografii Kaszub oraz systematycznego podnoszenia swoich umiejętności, np. podczas specjalistycznych kursów. Z jednej strony odzywają się głosy, że w sytuacji, gdy w wielu szkołach brakuje nauczycieli, należy się na razie wstrzymać z podnoszeniem poprzeczki. Z drugiej strony wielu ludzi domaga się, aby do pracy z dziećmi i młodzieżą dopuszczać tylko tych, którzy ukończą studia przygotowujące do nauczania języka kaszubskiego (choćby podyplomowe, a najlepiej etnofilologię). Jak znaleźć złoty środek? O to m.in. pytamy w tym numerze osoby zajmujące się na co dzień edukacją: Danutę Pioch, Renatę Mistarz i Zbigniewa Byczkowskiego.

O kwestiach związanych z obecnością kaszubszczyzny w szkole opowiada też były Minister Edukacji Edmund Wittbrodt, a prezes ZKP Łukasz Grzędzicki pisze o planowanych przez rząd zmianach w oświacie.

Jak widać, szkolne i nauczycielskie sprawy są w tej „Pomeranii” traktowane priorytetowo, we wrześniu ten temat sam się nasuwa... Ale zdajemy sobie sprawę z tego, że o szkoły troszczyć się trzeba nieustannie.
 

3. Kaszëbsczi nie je dlô głupëch

Séwnik to miesąc, czej dzôtczi i młodzëzna wrôcają do szkòłów pò latowëch feriach. Pòczątk szkòłowégò rokù to dobri czas, żebë przëzdrzec sã, jak je ùczony kaszëbsczi jãzëk i jak szkólny są przërëchtowóny do ti robòtë. Na tã témã wespół z Piotrã Léssnawą z Radia Gduńsk gôdómë ze Zbigòrzã Bëczkòwsczim, chtëren pòmôgô we wprowadzanim kaszëbsczégò do szkòłów òsoblëwie na zôpadnëch Kaszëbach, a téż z Danutą Pioch i Renatą Mistarz z Zespòłu òrzekającégò ò znajomòscë kaszëbsczégò jãzëka dzejającégò przë Kaszëbskò-Pòmòrsczim Zrzeszenim.

8. Co dalej z kaszubską edukacją?

Podczas konferencji stanowiącej Podsumowanie Ogólnopolskiej Debaty o Edukacji „Uczeń. Rodzic. Nauczyciel – Dobra Zmiana”, która odbyła się 27 czerwca br. w Toruniu, Minister Edukacji Narodowej Anna Zalewska przedstawiła kierunki planowanych zmian w systemie edukacji. Jednym z najważniejszych, jej zdaniem, jest zreformowanie struktury szkolnictwa. Jak zaznaczyła, „propozycje zmian są punktem wyjścia, pokazują kierunek działań i oczekiwania społeczne”. Szczegółowe rozwiązania, tzn. projekty aktów prawnych, zostaną skierowane do konsultacji społecznych i uzgodnień we wrześniu i październiku.

10. Edukacja musi być w centrum zainteresowania

Z prof. Edmundem Wittbrodtem, byłym parlamentarzystą, ministrem edukacji narodowej w latach 2000–2001, obecnie członkiem Zarządu Głównego Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego, rozmawiamy m.in. o relacjach polsko-niemieckich i nauce języka kaszubskiego.

Czytaj więcej: Rozmowy o edukacji na początek roku szkolnego

Szczegóły

Utworzono: wtorek, 08, listopad 2016 14:41

W czerwcowej Pomeranii wspominamy abp Tadeusza Gocłowskiego (1931-2016)

2. Od redaktora

„Lud kaszubski zawsze był mi bliski”, „Istota kaszubszczyzny zawiera się przede wszystkim w bardzo bliskiej więzi z historią i własną tradycją”, „(…) moim ulubionym miejscem na Kaszubach jest Gdańsk. Wprawdzie niektórzy twierdzą, że Gdańsk to nie Kaszuby, jednak mam odmienne zdanie i uważam, że Gdańsk i Oliwa to są miejsca wybitnie kaszubskie”.
To kilka przykładowych wypowiedzi abpa Tadeusza Gocłowskiego o Kaszubach. Jako pasterz archidiecezji kochał całe Pomorze, jako człowiek Solidarności nigdy nie zapominał o Polsce, ale Kaszubi mogli na Niego liczyć w sposób szczególny.
Jego Wskazania duszpasterskie w sprawie obecności języka kaszubskiego w liturgii i życiu Archidiecezji Gdańskiej miały wielkie znaczenie dla rozwoju mszy świętych z kaszubską liturgią słowa. Arcybiskup przewodniczył też kaszubskiej pielgrzymce do Ziemi Świętej, podczas której w kościele Pater Noster w Jerozolimie odsłonięto tablicę ze słowami Modlitwy Pańskiej w języku kaszubskim. Uroczyście poświęcił pomnik Świętopełka Wielkiego w Gdańsku. Był obecny na różnych spotkaniach i promocjach książek w gdańskim Domu Kaszubskim, pojawiał się na Zjazdach Kaszubów, dobrze znał wielu działaczy wspólnoty kaszubsko-pomorskiej i często z nimi rozmawiał.
Nie pochodził z naszych stron, ale moim zdaniem nie ma przesady w stwierdzeniu, że odszedł kolejny z wielkich Pomorzan. Oby mógł – nawiązując do wiersza z właśnie wydanego tomiku Bożeny Ugowskiej Òkrëszënë żëcégò – „w niebie pòczëc sã jak w rodny zemi”.

3. Zawsze wspierał naszą sprawę

W dniu uroczystości Matki Boskiej Królowej Polski i Święta Narodowego Trzeciego Maja odszedł abp Tadeusz Gocłowski. 6 maja tłumnie zebrani mieszkańcy nie tylko naszego regionu uczestniczyli w Jego pogrzebie. Pożegnaliśmy jednego z najwybitniejszych biskupów Kościoła katolickiego w Polsce ostatnich dekad, oddanego duszpasterza, człowieka szlachetnego, niezwykle zaangażowanego społecznika i uczestnika życia publicznego naszego kraju, orędownika solidarności. Arcybiskup Tadeusz Gocłowski przez ponad 50 lat z oddaniem pracował dla Gdańska i Pomorza, konstruktywnie oddziałując na wiele tworzących je środowisk. Został pochowany na kaszubskim Wawelu – w katedrze oliwskiej.4. Chcã gadac prosto jak czijã w płot. Stanisłôw Janka

5. Człowiek Solidarności

Śmierć arcybiskupa Tadeusza Gocłowskiego to wielka strata dla nas wszystkich, przez długie lata swojej posługi kapłańskiej udowodnił bowiem, że najważniejsza jest wiara w drugiego człowieka i wiara w wolną i niepodległą Ojczyznę. Był jednym z niewielu kapłanów i jednym z nielicznych ludzi, którzy potrafią zjednać sobie osoby o różnych światopoglądach i o odmiennych poglądach politycznych, co szczególnie dziś stanowi zarzewie konfliktów.

Czytaj więcej: W czerwcowej Pomeranii wspominamy abp Tadeusza Gocłowskiego (1931-2016)

Szczegóły

Utworzono: poniedziałek, 07, listopad 2016 14:53

W majowej Pomeranii piszemy m.in. o książkach wydanych w języku kaszubskim

2. od redaktora

Sporo dobrych wiadomości dociera ostatnio do miłośników książki pomorskiej i kaszubskiej. Przede wszystkim historycznej. Dwa miesiące temu pisaliśmy o pracy Marka Smolińskiego Świętopełk Gdański, przed miesiącem zapowiadaliśmy biografię Bernarda Szczęsnego, w tym numerze Krzysztof Korda opowiada o swojej publikacji poświęconej ks. Józefowi Wryczy.
Tym, którzy żyją nie tylko historią, warto polecić poezję Bożeny Ugowskiej, która pod koniec kwietnia w Nowej Karczmie promowała swój drugi tomik wierszy Òkrëszënë żëcégò (pierwszy, wydany 20 lat temu, zatytułowała równie skromnie Zdebło na swiat cësniãté). Całkiem niedawno ukazała się Szescdzesątka Stanisława Jankego i Macieja Tamkuna, zawierająca wiersze pierwszego z nich (piszemy o niej w kwietniowej „Pomeranii”) oraz kaszubskojęzyczne książki nie tylko dla dzieci: Balbina z IVB i Miedzwiôdk Pùfôtk. Ponadto ukazały się Bajki i bajeczki. Bôjczi i bôjeczczi Alojzego Nagla, a także wiele innych publikacji, które dla mieszkańców Pomorza mogą być interesujące.
Wszystkie te książki można znaleźć w nowej księgarni, która została uroczyście otwarta 1 kwietnia w Domu Kaszubskim w Gdańsku. Anna Dunst z Wydawnictwa Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego zapewnia, że na półkach obok publikacji ZKP i Instytutu Kaszubskiego znajdą się (właściwie już są) książki wydawane m.in. przez Region, Bernardinum, Rost, Uniwersytet Gdański, Uniwersytet Jagielloński, Polską Akademię Nauk, Akademię Pomorską w Słupsku, Wojewódzką i Miejską Bibliotekę Publiczną w Gdańsku czy bibliotekę w Bolszewie. To trzeba zobaczyć!

3. Weńc, pògadac i wząc knéżkã do rãczi

Z direktorką Wëdôwiznë Kaszëbskò-Pòmòrsczégò Zrzeszeniô Aną Dunst gôdómë m.jin. ò nowi pòmòrsczi ksãgarni we Gduńskù i ò ksążkach dlô dzecy a ùstnëch.

W czerwińcu łońsczégò rokù jesmë piselë ò nowim graficznym òbleczënkù internetowi ksãgarnie KaszubskaKsiazka.pl. Terô jesmë sã doznelë ò pòwstanim ksążnicë w Kaszëbsczim Dodomie kòl szas. Straganiarsczi we Gduńskù. Wiele sã dzeje. To dokôz wiôldżégò zainteresowaniô czëtińców czë je czësto jinak: jidze tak lëchò, że na mòc szukôta czegòs, co kùreszce przëchłoscy lëdzy do pòmòrsczi ksążczi?

Zdrzącë òd stronë wëdôwcë, wëdóną ksążkã je mùsz przedac. Mómë starã robic to na rozmajiti ôrt. W òdniesenim do kaszëbsczich ksążków sprôwdzają sã wëdôwné stojiszcza òrganizowóné z rozmajitëch leżnosców. Wôżnym krokã dlô naji wëdôwiznë bëło òtemkniãcé w 2012 rokù internetowi ksążnicë – w maju miną 4 lata òd zrealizowaniô pierszégò zamówieniô. Czas pòkôzôł, że bëła to dobrô decyzjô. 230 tësący òdwiedzającëch, pôrã tësący zamówieniów swiôdczi ò tim, że ten ôrt kùpiwaniô je pasowny – òsoblëwie dlô lëdzy z bùtna Kaszub, co chcą miec kòntakt z kaszëbsczim jãzëkã i nają kùlturą.

4. Księgarnia na Straganiarskiej

W ostatnich latach w izbach Domu Kaszubskiego zrodziło się bardzo dużo ciekawych pomysłów. Ich część dotyczyła działalności wydawniczej, czego efektem jest znaczący wzrost liczby nowych publikacji firmowanych przez Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie oraz Fundację Wydawnictwo Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego. W 2015 roku wydaliśmy aż 18 nowych książek, do których można dodać 7 tytułów, które doczekały się kolejnej edycji lub dodruku. To znaczący wzrost, zważywszy, że jeszcze 5 lat temu Zrzeszenie wydawało 2–3 pozycje rocznie. Na ten rozwój działalności wydawniczej złożyło się kilka czynników: coraz skuteczniejsze pozyskiwanie dotacji przez pracowników ZKP, polepszenie współpracy z nauczycielami języka kaszubskiego oraz szkołami uczącymi jedynego języka regionalnego w Polsce, podniesienie jakości produktów ukazujących się pod naszą marką, nawiązanie kontaktów z nowymi instytucjami i osobami działającymi na szeroko pojmowanym rynku wydawniczym. Ostatnie lata to był również czas wnikliwej obserwacji rynku oraz podpatrywania najlepszych.
Równolegle do wydawania nowych książek staraliśmy się rozwijać sprzedaż i dystrybucję naszych publikacji. W 2014 roku uruchomiona została księgarnia internetowa www.kaszubskaksiazka.pl. Zależy nam na tym, aby była ona postrzegana „jako najlepsza, innowacyjna księgarnia na kaszubskim rynku wydawniczym” i „aby oferta książek oraz informacja o nich była jak najszersza i ciągle rozbudowywana”. Aby to osiągnąć, nawiązaliśmy współpracę z wieloma podmiotami z rynku wydawniczego i dzisiaj ofertę księgarni internetowej tworzy ponad 450 różnych pozycji.

Czytaj więcej: W majowej Pomeranii piszemy m.in. o książkach wydanych w języku kaszubskim