Od Redaktora

Lipiec i sierpień tradycyjnie obfitowały w bogate wydarzenia kulturalne, z których bez wątpienia największy był tegoroczny XXIV Światowy Zjazd Kaszubów w Kartuzach. Obchodzące w tym roku 100-lecie nadania praw miejskich Kartuzy przywitały gości 8 lipca piękną słoneczną pogodą.  

W trakcie zjazdu po raz pierwszy wręczono ustanowioną w tym roku przez Zarząd Główny ZKP nagrodę Bursztynowa Klëka. Laureatem został wieloletni burmistrz Bytowa Ryszard Sylka, którego doceniono za umacnianie tożsamości oraz rozwój kultury i edukacji kaszubskiej w mieście i gminie Bytów. Choć laureat w rozmowie z „Pomeranią” (obszerny wywiad publikujmy na stronach 4-7) skromnie zaznacza, że nie odbiera tego wyróżnienia osobiście – podkreślając, że jest to owoc pracy całego bytowskiego środowiska – to zasług burmistrza Sylki w tej materii nie sposób nie docenić.  

15 sierpnia swoje święto mieli również Kociewiacy. W Pelplinie odbyły się IV Walne Plachandry, które ściągnęły nad Wierzycę Kociewiaków i sympatyków z całego regionu. Jak przypomina Bogdan Wiśniewski w relacji z tego wydarzenia (strona 5), pomysł na organizowanie zjazdów Kociewiaków i przyznawanie honorowych tytułów Ambasadora Kociewia i Perełki Kociewia zrodził się w środowisku zblewskich zrzeszeńców. Pierwsze Walne Plachandry odbyły się w 2018 roku w Piasecznie, kolejne zaś w Wirtach (2019 r.) oraz w Grucznie (2022 r.).  

Od Redaktora

Wyniki badań Biblioteki Narodowej określającej stan czytelnictwa książek w Polsce w 2022 roku nie napawają optymizmem. Jeśli wierzyć wynikom, to jesienią 2022 roku lekturę co najmniej jednej książki (papierowej lub cyfrowej) zadeklarowało zaledwie 34 procent badanych w wieku co najmniej 15 lat. Wynik na tym samym poziomie zarejestrowany został przed rokiem. Nie zmienił się również odsetek osób czytających rocznie siedem i więcej książek (7 procent ankietowanych). Warto jednak nadmienić, że (pominąwszy rok 2020, który z powodu pandemii COVID-19 był pewną anomalią) odsetek czytelników książek nie zmienia się w sposób istotny od 2015 roku. Co nie zmienia faktu, że czytelnictwo w Polsce, przynajmniej w statystykach, prezentuje się marnie. Powód? Żyjemy w czasach zdominowanych przez wieczny pośpiech, większość z nas woli sięgnąć po smartfon i przeczytać krótką, zazwyczaj spersonalizowaną informację w serwisie newsowym, która niewiele wnosi do naszego życia, a w dodatku często jest kalką informacji zapożyczoną z innego serwisu internetowego. Niestety, internetowe treści często napisane są zdawkowo, chaotycznie, a zdarza się, że informacje w nich zawarte są po prostu nieprawdziwe.
Książka, w przeciwieństwie do większości informacji wylewających się z Internetu, jest prawdziwa, choć historia w niej zawarta prawdziwa już być nie musi… Od, taki paradoks. 

Targi Książki Kaszubskiej i Pomorskiej Costerina (relacja i fotorelacja na stronach „Pomeranii”), które odbyły się 1 lipca w Kościerzynie, były sposobnością do zapoznania się z książkowymi nowościami, do spotkania się z autorami i okazją do zapytania o prawdziwość historii spisanych ma papierowych kartkach. 

Warto czytać książki!

Od Redaktora

Medal Stolema to nagroda przyznawana przez Klub Studencki „Pomorania” osobom lub organizacjom, które w szczególny sposób przyczyniły się do pomnożenia dorobku oraz osiągnięć kultury Kaszub i Pomorza lub  do jej spopularyzowania. W maju „Kaszubskiego Nobla” z rąk członków kapituły odebrała Maria Krośnicka – animatorka kultury i wieloletnia dyrektorka Biblioteki Publicznej w Luzinie. 
Ryngrafy Witosława natomiast to nagrody przyznawane przez Stowarzyszenie Nauczycieli Języka Kaszubskiego „Remùsowi Drëszë” osobom, które mają szczególny wkład w rozwój, ochronę i promocję języka kaszubskiego. Wyróżnienie nawiązuje do średniowiecznego rycerza Witosława, przedstawionego w powieści „Życie i przy-gody Remusa” Aleksandra Majkowskiego. W tym roku nagrodę przyznano Jerzemu Stachurskiemu i pośmiertnie Januszowi Mamelskiemu. 
O obu wydarzeniach piszemy na łamach czerwcowego wydania naszego miesięcznika.

Redakcja „Pomeranii” w osobach piszącego te słowa Sławomira Lewandowskiego i Dariusza Majkowskiego 12 maja uczestniczyła w spotkaniu Remusowego Kręgu, które tradycyjnie odbyło się w szkole w Borzestowie. Na wieńczącym sezon spotkaniu przybliżyliśmy licznie zgromadzonym m.in. codzienną pracę zespołu redakcyjnego i proces powstawania naszego miesięcznika. Relację z Borzestowa prezentujemy w czerwcowej „Klëce”. Dziękujemy za zaproszenie i gościnność organizatorom, w szczególności Panu Brunonowi Cirockiemu.

Od Redaktora

Po niemal dwóch latach po przeprowadzeniu Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań Główny Urząd Statystyczny opublikował wstępne wyniki w zakresie struktury narodowo-etnicznej oraz języka kontaktów domowych. Niestety, na ostateczne dane musimy jeszcze zaczekać, niemniej jednak już te wstępne wywołały dużo emocji nie tylko na północy Polski, ale i na Śląsku. Na łamach „Pomeranii” prezentujemy cząstkowe, interesujące naszą społeczność wyniki w zestawieniu z danymi zebranymi w poprzednim spisie, przeprowadzonym w roku 2011, oraz obszerny fragment odnoszącego się do nich stanowiska Zarządu Głównego ZKP z 22 kwietnia br.

W bieżącym numerze również relacja z promocji nowej książki pomocniczej do nauki języka kaszubskiego autorstwa Danuty Pioch i Romana Drzeżdżona „Kaszëbsczi dlô wszëtczich”. Jak przekonują autorzy, książka będzie przydatna zwłaszcza na drugim i trzecim etapie nauczania i ma za zadanie wspierać przede wszystkim kształcenie komunikacyjne. Więcej o książce na stronach 6-7.

W majowym numerze rozpoczynamy prezentację laureatów Skry Ormuzdowej za 2022 rok (strony 14-17). Na początek rozmowa z Anną Gliszczyńską, regionalistką zaangażowaną w propagowanie języka i kultury kaszubskiej, a także nauczycielką języka kaszubskiego.